കാരൂര് സോമന്
ഒരു എഴുത്തുകാരന്റെ കൃതി വായിച്ചു വിലയിരുത്തുന്നത് പോലെയാണ് ഓരോ ഭരണങ്ങളെ ജനങ്ങള് വിലയിരുത്തുന്നത്. സ്വന്തം പോക്കറ്റില് നിന്നും ഒരു ചില്ലി കാശു പോലും ചിലവാക്കാതെ നമ്മുടെ നികുതി പണം കൊണ്ട് എം.എല്.എ, എം.പി.ഫണ്ട് വാങ്ങി അവരുടെ പേരെഴുതി ചുവരുകളില് പ്രദര്ശിപ്പിച്ച് അധികാരികളാകുന്ന, മറ്റുള്ളവര്ക്ക് വഴി മാറികൊടുക്കാതെ മരണംവരെ തെരഞ്ഞടുപ്പില് മത്സരിച്ച് അധികാരഭ്രാന്തില് ജീവിക്കുന്ന നമ്മുടെ നാട്ടില് മത-രാഷ്ട്രീയത്തിന്റ പരിക്കുകളേറ്റു കാലത്തിന്റ ഒഴുക്കിനൊപ്പം സഞ്ചരിക്കുന്ന ഒരു ജനതയുടെ മുന്നില് രണ്ട് കാര്യങ്ങള് 2019 ലോക സഭാ തെരഞ്ഞടുപ്പില് പുറത്തു വന്നു. ഒന്ന് മുതിര്ന്ന നേതാക്കന്മാര് മത്സരത്തില് നിന്നും മാറി നില്ക്കുന്നു. ഈ മാതൃക നേതാക്കന്മാരുടെ കണ്ണു തുറന്നതില് വരും തലമുറയ്ക്ക് സന്തോഷിക്കാം. രണ്ടാമത് മതത്തിന്റെ, ദൈവത്തിന്റ പേരില് വോട്ടു പിടിക്കരുതെന്ന തെരെഞ്ഞടുപ്പ് ഓഫീസര് ടിക്കാറാം മീണയുടെ മുന്നറിയിപ്പ്. ഇതിന് മുന്പുള്ള തെരഞ്ഞെടുപ്പുകളില് ഓഫീസര് അത് കണ്ടിരിക്കുന്നു. ഇത് രണ്ടും മനുഷ്യന്റെ മനസ്സ് തറക്കുന്ന കുളിരളം വാക്കുകള്. ഇത് വടക്കേ ഇന്ത്യയില് ഒന്നു നടപ്പാക്കി തരുമോ തെരഞ്ഞടുപ്പില് കടന്നു വരുന്ന കള്ളപ്പണത്തിന്റ സ്രോതസ്സിനെപറ്റി എന്താണ് ഒന്നും പറയാത്തത്.
കേരള നിയമസഭ 1957 മാര്ച്ച് 16ന് നിലവില് വരികയും ഏഷ്യയില് ആദ്യമായി ഒരു കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് മന്ത്രിസഭ 1957 ഏപ്രില് 5ന് ഇ.എം.എസിന്റെ നേതൃത്വത്തില് അധികാരത്തിലെത്തുകയും ചെയ്തു. ആ മന്ത്രിസഭയിലെ അംഗങ്ങള് സി.അച്യുതമേനോന്, ജോസഫ് മുണ്ടശ്ശേരി, ടി.വി.തോമസ്, വി.ആര്.കൃഷ്ണയ്യര്, കെ.പി.ഗോപാലന്, കെ.സി.ജോര്ജ്, ടി.എ.മജീദ്, കെ.ആര്.ഗൗരി, പി.കെ.ചാത്തന്, ഡോ.എ.ആര്. മേനോന്. എന്തിനു ഇതെഴുതി എന്ന് ചോദിച്ചാല് ഇവര് ആരും തന്നെ അധികാരത്തില് വന്നത് മത-ആള് ദൈവങ്ങളുടെ പേരിലല്ലായിരുന്നു. ഇതുപോലുള്ള വ്യക്തിത്വങ്ങളും, ആദര്ശാലികളും ഇതിന് ശേഷമുള്ള മന്ത്രിസഭകളില് എന്തുകൊണ്ട് വന്നില്ല അല്ലെങ്കില് എത്രപേരുണ്ട് എന്നത് കാലം അടയാളപ്പെടുത്തേണ്ടതാണ്. അധികാരത്തില് അഭയം തേടുന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പുകള് കഴിഞ്ഞ 72 വര്ഷങ്ങളായി സ്വാതന്ത്ര്യം കിട്ടിയിട്ടും പാവങ്ങള് വിലാപങ്ങളോടെയാണ് ജീവിക്കുന്നത്. ഇതിന് ഒരു മാറ്റം ഈ തിരെഞ്ഞടുപ്പില് സംഭവിക്കുമോ?
ഇന്ത്യന് ജനാധിപത്യത്തില് ഇരകളുടെ, വോട്ടു ചെയ്യുന്നവന്റെ സ്ഥാനം എന്നും മുകളിലല്ല താഴെയാണ്. അതിനാല് അവര് എന്നും ഇരകളായി മാറുന്നു. പുഴുവിനെപോലെ ഇഴഞ്ഞു നടക്കുന്നു. കാട്ടിലെ വേട്ടക്കാര് പള്ള നിറക്കാനായി ഇര തേടുമ്പോള് നാട്ടിലെ വേട്ടക്കാര് അല്ലെങ്കില് അധികാരിവര്ഗ്ഗം പാവപ്പെട്ട ഇരകളുടെ നൊമ്പരം, ദയനീയാവസ്ഥ, വിശപ്പ് മാറ്റാനായി കള്ളപ്പണവും, മതം പുരണ്ട മധുരകിഴങ്ങുമായി പാവങ്ങളെ തേടിയെത്തുന്നു. എല്ലാ അഞ്ചുവര്ഷം കുടുമ്പോഴും ഇരകളെ തേടിയവര് മാവേലിയെപ്പോലെ വരുന്നു, യാചകരെപോലെ വോട്ട് ചോദിക്കുന്നു. മാവേലി മന്നന്മാര് വോട്ട് പെട്ടിയിലാക്കിയിട്ടും പാവങ്ങളുടെ ദുഃഖദുരിതത്തിന് യാതൊരു മാറ്റവുമില്ല. അവര് ജീവിക്കുന്നത് ആഴത്തില് മുറിവേറ്റ മനസ്സുമായിട്ടാണ്. വിശപ്പില് നിന്നും വിശപ്പിലേക്കുള്ള ദുരം കുടുകയല്ലാതെ കുറയുന്നില്ല. കാരണം ഇന്ത്യന് ഭരണയന്ത്രം നീങ്ങുന്നത് കാളയില്ലാത്ത കലപ്പപോലെയാണ്. ആ കലപ്പയുടെ നുകത്തില് കെട്ടി വലിക്കുന്നത് പാവങ്ങളെയാണ്. കാള, കലപ്പ അങ്ങനെ പല ചിഹ്നത്തില് മത്സരിക്കുന്നവര് ഇതിനൊരു മാറ്റം വരുത്തുമോ?
മതമെന്ന വൈകാരിക ഭാവം കഴിഞ്ഞ കുറെ വര്ഷങ്ങളായി കടന്നു വരികയും ജനാധിപത്യത്തിന്റ മറവില് വിനാശം വിതക്കുകയും ചെയ്തുകൊണ്ടിരിക്കുന്നു. മതമെന്ന മയക്കുമരുന്ന് ഒരു കാരണവശാലും തെരഞ്ഞെടുപ്പുകളില് വരാന് പാടില്ലാത്തതാണ്. അതിന് മരണത്തിന്റ മണമാണ്. ആ മരണം ചിറകുകളിലേന്തി പറക്കുന്ന കഴുകന്മാര് നമ്മുടെ വീടുകളിലെ മരങ്ങളിരുന്ന് നമ്മെ ഉറ്റു നോക്കുന്നു. മൃഗങ്ങള് ഇരകളെ തേടിയിറങ്ങുന്നതുപോലെ മതഭ്രാന്തന്മാര്, മതമൗലികവാദികള്, കസേര കൊതിയന്മാര് മതമെന്ന അപ്പക്കഷ്ണവുമായി സമൂഹത്തില് ഇരകളെ തേടിയിറങ്ങുന്നു. മതഭ്രാന്ത് ഒരു ഹിംസയാണ്. ആ ഹിംസ മതഭൂതങ്ങളില് ആണിയടിച്ച് ഉറപ്പിച്ചതാണ്. ആ ആണി വലിച്ചൂരിയെറിയാന് അധികാരവും അത്യാഗ്രവുമില്ലാത്തവര്ക് മാത്രമേ സാധിക്കു. ഇന്നല്ലെങ്കില് നാളെ അത് സംഭവിക്കും. അറിവോ, തിരിച്ചറിവൊ, രാഷ്ട്രീയബോധമോയില്ലാത്ത ഒരു ജനത ഇരകളായി നിന്ന് വോട്ടുപ്പെട്ടി നിറക്കുന്നു. വോട്ട് കൊടുത്തവന് പിന്നീട് കിട്ടുന്നത് മുഖത്തു ചവിട്ടാണ്. ചുമക്കുന്നവന്റെ തലയില് വീണ്ടും ചുമട് അതാണ് ഇന്നത്തെ പാവങ്ങളുടെ ജീവിതം. ചുട്ട ചട്ടിക്ക് അറിയില്ല അപ്പത്തിന്റ സ്വാദ് എന്നതുപോലെ വോട്ടു ചെയ്തവന് അറിയില്ല അതിന്റ മഹത്വം എന്തെന്ന്. അറിയണമെങ്കില് അറിവും തിരിച്ചറിവവും വിവേകമുള്ള ജനങ്ങളും ഭരണവും ഇന്ത്യയിലുണ്ടാകണം. സ്വയം പുകഴ്ത്തിപ്പറയാത്ത, വാനോളം വാചകമടിക്കാത്ത ഭരണാധികാരികളുണ്ടാകണം, അനീതി ആക്രമമില്ലാത്തവരാകണം. ദേശസ്നേഹം പ്രസംഗിക്കാതെ ദേശീയത വളര്ത്തുന്നവരാകണം. സംഘടിതശക്തികളുടെ താളത്തിന് തുള്ളുന്നവരാകരുത്. ദുര്ബലരായ പൗരന്മാരുടെ ന്യായമായ ആവശ്യങ്ങളില് ബോധപൂര്വമായി ഇടപെടുന്നവരാകണം. പരസ്പരം പോരാടിക്കാനും വെട്ടികൊല്ലാനും ജനങ്ങളെ പഠിപ്പിക്കുന്നവരാകരുത്. ഇതുപോലുള്ള കുറെ മൂല്യങ്ങള് നമ്മുടെ ഭരണാധിപന്മാര്ക്കുണ്ടായിരുന്നെങ്കില് ഇന്ത്യ എത്രയോ ഉയരങ്ങളില് പറക്കുമായിരിന്നു. കാത്തു കാത്തിരിക്കുന്ന പ്രധാനമന്ത്രിയില് ഈ മൂല്യങ്ങള് കാണുമോ
കൃഷിക്കാര്, തൊഴിലാളികള് ആത്മഹത്യ ചെയ്യുന്നു, വിദ്യാസമ്പന്നര് തൊഴില്ലാതെ തെണ്ടി തിരിയുന്നു, വിലകയറ്റത്താല് പാവങ്ങള് നട്ടം തിരിയുന്നു, സ്ത്രീകള് കുഞ്ഞുങ്ങള് പീഡിപ്പിക്കപ്പെടുന്നു ഇങ്ങനെ എല്ലാം മേഖലകളിലും ഇന്ത്യന് ജനാധിപത്യത്തിന്റ ജീര്ണ്ണിച്ച മുഖം ലോകം കണ്ടുകൊണ്ടിരിക്കുന്നു. മനുഷ്യനെ ചുഷണം ചെയ്ത് ജീവിക്കുന്ന അധികാരിവര്ഗ്ഗം ഇന്നും മേലാളന്മാരും കിഴാളന്മാരുമായി നിന്ന് ജനങ്ങളെ തമ്മില് തല്ലിച്ചുല്ലസിക്കുന്നു. മതമെന്ന അപ്പക്കഷണമാണ് ഈ ഹിംസയ്ക്ക് പ്രധാന കാരണം. മതവികാരം ഒരു പറ്റം മനുഷ്യരില് ആഴത്തില് വേരൂന്നിയിട്ടുണ്ട്. ഇശ്വരജ്ഞാനമോ, വിവേകമോ ഇല്ലാത്ത മനുഷ്യരാണ് ഈ മതഭ്രാന്തിന് അടിമകളാകുന്നത്. എല്ലാ മതങ്ങളുടേയും സൃഷ്ഠികര്ത്താക്കള് ആള്ദൈവങ്ങളും പുരോഹിതവര്ഗ്ഗവുമാണ്. ബുദ്ധനോ, യേശുക്രിസ്തുവോ, ശ്രീരാമകൃഷ്ണനോ, വിവേകാനന്ദനോ, രമണമഹര്ഷിയോ, നാരായണഗുരുവോ ഒരു മതവും മണ്ണില് മുളപ്പിച്ചിട്ടില്ല. അവരറിയാതെ ആ പേരുകളില് അത് വളര്ന്നു. അതിന് ചുറ്റും വര്ഗ്ഗിയതയെന്ന മതിലുകളുയര്ന്നു. അതിനുള്ളില് വളരുന്നത് കഞ്ചാവാണ്. നാം കാണുന്ന എല്ലാ മതങ്ങളിലും ഈ ജീര്ണ്ണതയുണ്ട്. രാഷ്ട്രീയക്കാര് അവരുടെ കാവല്ക്കാരാകുന്നു. വികസിത രാജ്യങ്ങള് അനുനിമിഷം വളര്ച്ചയുടെ പടവുകള് താണ്ടി സഞ്ചരിക്കുമ്പോള് ഇന്ത്യക്കാരന് കാണാത്ത ദൈവത്തിന്റ മറവില് വന്യമൃഗങ്ങളെപോലെ ഇരകളെ തേടുന്നു. അങ്ങനെയവര് അധികാരത്തിലെത്തി സമ്പന്നന്മാരാകുന്നു. എവിടുന്നുണ്ടായി ഈ സമ്പത്ത്
ഇന്ത്യയുടെ പല ഭാഗങ്ങളിലായി ജാതി-മതങ്ങള് തെരഞ്ഞെടുപ്പുകളില് അവരുടെ ജാതി കാര്ഡ് കളിച്ചാണ് കൊള്ളക്കാരെയും , കൈകൂലികരെയും, കൊലപാതകികളെയും, സ്ത്രീകളെ പിഡിപ്പിച്ചവരെയും, സമ്പന്നരെയും അധികാരത്തിലെത്തിക്കുന്നത്. കേരളവും ഇതില് നിന്ന് മുക്തമല്ല. പുരോഹിതവര്ഗ്ഗം സൃഷ്ടിച്ച ദൈവങ്ങളില് പൂജകളും പ്രതിഷ്ടകളും, പ്രാര്ത്ഥനകളും നടത്തി സ്വന്തം സുഖത്തിനുവേണ്ടി ദൈവ -രാജ്യ സേവനം നടത്തുന്നവരെയല്ലേ നമ്മള് കണ്ടുകൊണ്ടിരിക്കുന്നത്. സമുഹത്തില് ദുഷ്ടതകള് ചെയ്തു ജീവിക്കുന്ന ഈ പകല് മാന്യന്മാരെ ഈ തെരഞ്ഞെടുപ്പിലെങ്കിലും ജനങ്ങള് തിരിച്ചറിയണം. ഈശ്വരന് എന്ന സങ്കല്പത്തില് മറ്റുള്ളവര്ക്ക് നന്മകള് ചെയ്യുന്നവരും സഹ ജീവികളോട് കാരുണ്യം കാണിക്കുന്നവരുമാണ് യഥാര്ത്ഥ മത ഭക്തര് അല്ലെങ്കില് ജനസേവകര് അല്ലാതെ ആ പേരില് വോട്ടു ചോദിക്കുന്നവരും ശുഭ്രവസ്ത്രധാരികളുമല്ല. അധികാരത്തിന്റ താക്കോല് കിട്ടി കഴിഞ്ഞാല് മാന്പേടയുടെ മുഖം മാറി സിംഹത്തിന്റ മുഖമായി സമൂഹത്തിലെ എല്ലാ കുറ്റകൃത്യങ്ങള്ക്ക് കൂട്ടുനില്ക്കും. അപരാധി നിരപരാധിയായി മാറും. മതത്തിനായി മരകായുധങ്ങള് നിര്മ്മിക്കും. ഒരു ഈശ്വരനിലും മതമില്ല എന്നത് ഈ കൂട്ടര് തിരിച്ചറിയുന്നില്ല. ഈ പുണ്യവാന്മാരെ തിരിച്ചറിയാന് ശ്രമിക്കുമോ
ഈ തെരഞ്ഞെടുപ്പ് മനുഷ്യ പുരോഗതിയെ മുന്നില് കണ്ടുകൊണ്ടാകണം നാം നേരിടേണ്ടത്. പ്രവര്ത്തിയില്ലാതെ ആദര്ശം പ്രസംഗിക്കുന്നവരുടെ മര്മ്മ സ്ഥാനത്തടിക്കാന് ഇന്ത്യകാരന് കിട്ടിയ അവസരമാണിത്. മതത്തില് നിന്നും പടുത്തുയര്ത്തിയ രാഷ്ട്രീയപാര്ട്ടികളെ അടിച്ചു തകര്ത്ത് അവിടെ മതേതര മതിലുകളാണ് പടുത്തുയര്ത്തേണ്ടത്. അവര്ക്ക് മാത്രമേ മനുഷ്യ ജീവിതത്തിന്റ ഉപ്പും, ഉറപ്പും സുരക്ഷിതത്വവും നല്കാന് സാധിക്കു. നമ്മുടെ തെരെഞ്ഞടുപ്പുകളില് ദരിദ്രര് ധനികരുടെ നക്കാപ്പിച്ച അനുകുല്യങ്ങള് വാങ്ങി വോട്ടു ചെയ്തതുകൊണ്ടാണ് പട്ടിണി, ദാരിദ്ര്യം മുതലായവ ഇന്നും തുടരുന്നത്. അതിനാല് ശ്വാസം ദീര്ഘശ്വാസം വലിക്കുന്നു. മനുഷ്യനെ ജാതി മതത്തിന്റ പേരില് വേറിട്ടു കാണുന്ന ചൂഷകവര്ഗ്ഗത്തിന് ഈ തെരഞ്ഞടുപ്പ് ഒരു ചാട്ടവാറടിയാകണം. ചാണകം തളിച്ച് മുറ്റമൊന്നു കഴുകിയാലും തെറ്റില്ല. ഇന്ത്യയിലെ വോട്ടര്മാര് വളര്ന്നു വരുന്ന കുഞ്ഞുങ്ങളെ ഓര്ത്തെങ്കിലും ഈ ചൂഷകരുടെ മുന്നിലെ കഴുതകളും ഭാവിയുടെ അനന്തരഫലങ്ങളറിയാത്ത മണ്ണിലെ വെറും പുഴുക്കളും ചുമടുതാങ്ങികളുമാകരുത്. തിരഞ്ഞെടുപ്പുകളിലെ അജ്ഞാത കാമുകി കാമുകന്മാരെ നാം തിരിച്ചറിയണം. ഈ തെരഞ്ഞടുപ്പ് കാലത്തേ അമര്ത്തി ചുംബിക്കുന്ന ജീവന്റെ തുടുപ്പുകളാകട്ടെ.
കാരൂര് സോമന്
‘വിങ് കമാന്ഡര് അഭിനന്ദന് അഭിനന്ദനങ്ങള് ഒപ്പം ഇന്ത്യന് സൈന്യത്തിനും’ കാറല് മാക്സ് മതം കറുപ്പാണ് എന്നും സാഹിത്യകാരന് പൊന്കുന്നം വര്ക്കി മത പുരോഹിതരെ കരി വാരി തേക്കുന്നു എന്ന് പറഞ്ഞപ്പോള് അതിന് കൊടുത്ത മറുപടി ‘ആ കരി ഞാന് തേച്ചതല്ല. അതവരുടെ മുഖത്തുള്ളതാണ്’. ഇപ്പോള് നടക്കുന്ന ഇന്ത്യാ-പാക് ഏറ്റുമുട്ടലുകള് കാണുമ്പോള് ഇതാണ് ഓര്മ്മ വരുന്നത്. തിരുവിതാംകൂര് ദിവാനായിരുന്ന സി.പി.രാമസ്വാമി പൊന്കുന്നം വര്ക്കിയില് ചാര്ത്തിയ കുറ്റം ജനങ്ങളെ വര്ഗ്ഗ സമരത്തിന് പ്രരിപ്പിക്കുന്നു എന്നതായിരിന്നു. വര്ക്കിയെ ജയിലില് അടച്ചു. അതുപോലെ സിപിഎം സെക്രട്ടറി കോടിയേരി ബാലകൃഷ്ണന്, മറ്റ് ഏതെങ്കിലും സാഹിത്യകാരന്മാര്, അഭിപ്രായം പറയുന്നവര് വര്ക്കിയെപോലെ ജയിലില് പോകേണ്ടിവരുമോ? സര്ഗ്ഗപ്രതിഭയുള്ള എഴുത്തുകാര് മാളത്തില് ഒളിക്കുന്നവരല്ല.
ഹിറ്റ്ലറും സ്റ്റാലിനും മതത്തിന്റെ പേരില് ധാരാളം പാവങ്ങളെ കൊന്നൊടുക്കിയതുപോലെ പാകിസ്താന്റെ ചരിത്രത്താളുകളില് ധാരാളം ക്രിസ്തിയാനികളെ കൊന്നൊടുക്കിയിട്ടുണ്ട്. ആ ഒരു മത ഭ്രാന്ത് അല്ലെങ്കില് ആ കരി അവരുടെ മുഖത്തുള്ളത് ഇന്ത്യയിലെ ഹിന്ദുക്കളോടും അവര് വെച്ചുപുലര്ത്തുണ്ട്. ആ സോക്കേട് ഇന്നു തുടങ്ങിയതല്ല. ഇന്ത്യ-പാക് വിഭജനം മുതലേ നമ്മള് കണ്ടതാണ്. ഈ മത മനോരോഗികള് ഭരണത്തിലായാല് മറ്റുള്ളവരുടെ മേല് എന്തും അടിച്ചേല്പ്പിക്കുക, തീപ്പൊരി പ്രസംഗങ്ങള് നടത്തുക, തെറ്റിദ്ധരിപ്പിക്കുക, എന്തും അസഹിഷ്ണതയോട് കാണുക, ഭിന്നിപ്പിച്ച് ഭരിക്കുക ഇതൊക്കെ അവരുടെ സ്വഭാവവിശേഷങ്ങളാണ്. നിരപരാധികളുടെ ജീവന് കവര്ന്നെടുക്കുന്ന ഈ കുട്ടര്ക്ക് പാകിസ്ഥാനില് പട്ടാളം മാത്രമല്ല മത പൗരോഹിത്യവും കൂട്ടിനുണ്ട്. ഓരൊരൊ സാമ്രാജ്യങ്ങള് മനുഷ്യരെ കൊന്നൊടുക്കി അധികാരം നിലനിര്ത്തിയതുപോലെ ഇന്നുള്ള രാഷ്ട്രീയ പാര്ട്ടികള് ഓരോരോ കൃത്രിമ പദ്ധതികള് തയ്യാറാക്കി അധികാരം നിലനിര്ത്താന് ശ്രമിക്കുന്നു. ചെപ്പടി വിദ്യക്കാരന് അമ്പലം വീഴുങ്ങുന്ന ഒരവസ്ഥ. ഇതൊക്കെ വിദ്യാസമ്പന്നരല്ലാത്ത, ദരിദ്ര രാജ്യങ്ങളില് നടക്കുന്ന ഒരു കാഴ്ചയാണ്.
ഇന്ത്യ ആര് ഭരിച്ചാലും ഇന്ത്യകാരന് അഭിമുഖികരിക്കുന്ന പ്രശ്നങ്ങളില് പ്രധാനമായും കടന്നു വരുന്നത് ഇന്ത്യന് പട്ടാളം, കാശ്മീരി ജനത സുരക്ഷിതരാണോ എന്നുള്ളതാണ്. എന്തുകൊണ്ട് ഒരു കാശ്മീരി പൗരന് സ്വന്തം പട്ടാളക്കാരെ കൊന്നൊടുക്കാന് ഒരു ചാവേറായി വന്നു? അവിടെ തീവ്രവാദം വളര്ത്തുന്നത് ആരാണ്? അവരുടെ മുറിവുകളുണക്കാന് നമ്മള് എന്ത് ചെയ്തു? എന്തുകൊണ്ടാണ് നമ്മുടെ കാവല് ഭടന്മാര് ശത്രു ശക്തികളാല് ജീവന് വെടിയുന്നത്? ആരാണ് യുദ്ധ ഭീതി പരത്തുന്നത്? ആരാണ് ഈ രക്തച്ചൊരിച്ചിലിനെ രാഷ്ട്രീയവത്കരിക്കുന്നത്? പുല്വാമ ആക്രമണത്തില് 40 ജീവന് രക്തത്തില് പിടഞ്ഞു മരിച്ചു. എത്രയോ മാതാപിതാക്കള്, ഭാര്യമാര്, മക്കള് കണ്ണീര് വാര്ക്കുന്നു. ഇതുപോലെ ചെറുതും വലുതുമായ എത്രയെത്ര സംഭവങ്ങള് നമ്മുടെ അതിര്ത്തികളില് നടക്കുന്നു. എന്തുകൊണ്ടാണിത് തുടരുന്നത്? ആരാണ് ഇതിനുത്തരവാദികള്? പുല്വാമ സംഭവത്തിന്റെ വിശദാംശങ്ങള് ഒരാള് ചോദിച്ചാല് അതെങ്ങനെ രാജ്യദ്രോഹമാകും? ഇറാഖ് യുദ്ധ കാലത്തു ഞാന് സൗദിയിലുണ്ടായിരുന്നു. എല്ലാ ദിവസവും സന്ധ്യകളില് ബ്രിട്ടീഷ്-അമേരിക്കന് സൈനിക മേധാവികള് അന്നന്നു നടക്കുന്ന സംഭവവികാസങ്ങളെ മധ്യമങ്ങളുടെ, ജനങ്ങളുടെ മുന്നില് വിശദീകരിക്കുമായിരിന്നു. അപ്പോഴും മധ്യമങ്ങള് ചോദ്യങ്ങള് ചോദിച്ചുകൊണ്ടേയിരുന്നു. ഇതൊക്കെ വിശദീകരിക്കാന് ഉത്തരവാദിത്വമുള്ളവര് മുന്നോട്ടു വന്നില്ലെങ്കില് ഒരു പൗരന് ഇതൊക്കെ അറിയാന്, ചോദിക്കാന് അവകാശമില്ലേ? പാകിസ്ഥാന് നടത്തുന്ന സൈനിക നീക്കത്തിന് മുന്നില് എത്ര നാള് ഇന്ത്യ മൗനിയായി തുടരും?
ലോകത്ത് ഏറ്റവും കൂടുതല് നുണ ഉത്പാദിപ്പിക്കുന്ന രാജ്യം മാത്രമല്ല ഏറ്റവും കൂടുതല് ചാവേറുകളെ ഉത്പാദിപ്പിക്കുന്ന രാജ്യം കൂടിയാണ് പാകിസ്ഥാന്. അവരുടെ ചാവേറുകള് ലോകത്തു എല്ലായിടവുമുണ്ട്. അവര്ക്ക് ലഭിക്കുന്ന പ്രതിഫലമാകട്ടെ ലക്ഷകണക്കിന് ഡോളറാണ്. ഈ ചാവേറുകളെ, തീവ്രവാദികളെ ഉത്പാദിപ്പതിക്കുന്ന ഫാക്ടറികളാണ് പാകിസ്ഥാന് കാശ്മീരിലുള്ളത്. ഇവര്ക് സാമ്പത്തിക സഹായം നല്കുന്നത് സൗദി അറേബ്യ അടക്കമുള്ള ചില ഗള്ഫ് രാജ്യങ്ങളാണ്. ഈ കൂട്ടരാണ് വെള്ളരി പ്രാവുകളായി ഇന്ത്യയുടെ മുന്നില് പ്രത്യക്ഷപെടുന്നത്. അവര് ഭരണകൂടത്തിന് പണം കൊടുക്കുന്നത് ആതുര- സേവന -മത പഠനം എന്ന പേരിലെങ്കിലും ആ പണം അവരുടെ അറിവോടെ അല്ലെങ്കില് അറിവില്ലാതെ ചെന്നത്തുന്നത് ഈ മത ഭ്രാന്തന്മാരുടെ കൈകളിലാണ്. പെട്രോള് ഉത്പന്നങ്ങള് വഴി ഗള്ഫില് സമ്പത്തുണ്ടായ കാലം മുതലാണ് പാകിസ്ഥാനില് ചാവേര് ഫാക്ടറികള് വളര്ന്നത്. ഒസാമ ബില് ലാദന് അഫ്ഗാനിസ്ഥാനില് നിന്നും ഒളുവില് പോയ സമയം അമേരിക്കന് പ്രസിഡണ്ട് ജോര്ജ് ബുഷിന് ഞാനൊരു കത്തയച്ചു. ഈ മത ഭ്രാന്തന് പാകിസ്ഥാനിലുണ്ടെന്ന്. അത് അദ്ദേഹത്തിന് കിട്ടിയോ ഇല്ലയോ എന്നത് എനിക്കറിയില്ല. പാകിസ്ഥാന് മതതീവ്രവാദികളുടെ കോട്ടയും ഒളിസങ്കേതവുമെന്ന് ഇതില് കൂടുതല് തെളിവ് വേണ്ട.
കാര്ഗില് യുദ്ധത്തിന് ശേഷം നമ്മുടെ വിദേശ നയം വിജയമോ പരാജയമോ എന്നത് അഗാധമായി ചിന്തിക്കേണ്ടിയിരിക്കുന്നു. അമേരിക്ക ഒപ്പം എന്നത് മിഥ്യയാണ്. പാകിസ്താനിലെ ഭികര ഫാക്ടറികള് പ്രവര്ത്തിക്കുന്നതുപോലെ ലോകത്ത് ഏറ്റവും കൂടുതല് നിരപരാധികളുടെ ജീവന് കവര്ന്നെടുക്കുന്ന യുദ്ധ ഫാക്ടറികളുള്ളതും അമേരിക്കയിലാണ്. ഈ ഫാക്ടറികളുള്ളവര്ക് യുദ്ധം അനിവാര്യമാണ്. ഏത് രാജ്യം യുദ്ധം ചെയ്താലും അവരുടെ യുദ്ധം നീതിയാണ്. അത് അനീതിയല്ല. ചുടുചോരയുടെ, മരണത്തിന്റെ മണം, മുഖം അരമനകളിലിരിക്കുന്ന യുദ്ധക്കൊതിയന്മാര് ഓര്ക്കാറില്ല. മനുഷ്യക്കോല നടത്തുന്ന യുദ്ധങ്ങള് അവസാനിപ്പിക്കാന് ബ്രിട്ടനും അമേരിക്കയും ശ്രമിച്ചാല് തീര്ച്ചയായും ഭൂമിയില് സമാധാനമുണ്ടാകും. അതുപോലെ ചൈന ശ്രമിച്ചാല് പാകിസ്താനെ വരച്ച വരയില് നിര്ത്താന് സാധിക്കും. ഇന്ത്യയുടെ നയതന്ത്ര ബന്ധങ്ങള് ചൈനയുമായി കൂടുതല് ശക്തിയാര്ജിക്കേണ്ടിയിരിക്കുന്നു. അതിനാണ് ഇന്ത്യ മുന്കൈ എടുക്കേണ്ടത്. ഇന്ത്യ ഭികരരുടെ താവളമല്ല തകര്ക്കേണ്ടത് മറിച്ച് അവരുടെ തലയാണ്. അതിനുള്ള തന്ത്രങ്ങളും പോരാട്ടവുമാണ് നടത്തേണ്ടത് അല്ലാതെ മിസൈലും ബോംബുമല്ല. ആഗോള മനസാക്ഷിയെക്കാള്, വോട്ടിന്റ വലുപ്പത്തേക്കാള് ഭാരതിയെന്റെ, പട്ടാളക്കാരന്റെ മനസ്സാണ് ഭരണകര്ത്താക്കള് തിരിച്ചറിയേണ്ടത്.
കാരൂര് സോമന്
കേരളത്തിലെ തെങ്ങില് നിന്നും നല്ല ആദായമായിരിന്നു കര്ഷകന് കിട്ടിയത്. ആദായമോ നൂറു വര്ഷത്തില് അധികം. നല്ല വളക്കൂറുള്ള മണ്ണിലെ ഇത് വളരൂ. അതുപോലെ നമ്മുടെ രാഷ്ട്രീയ-മതത്തിനു വളരെ വളക്കൂറുള്ള മണ്ണാണ് ഇന്ത്യ. തെങ്ങിന്റെ ആദായം കുറഞ്ഞതുപോലെ മത-രാഷ്ട്രീയക്കാരുടെ ആദായവും കുറഞ്ഞു വരുന്നതിന്റെ ശബ്ദമാണ് ഒരു സാഹിത്യകാരിയില് നിന്നും പുറത്തു വന്നത്. ഒരു ബെല്ലും ബ്രേക്കുമില്ലാത്ത സോഷ്യല് മീഡിയയില് പ്രസ്താവനകള് നടത്താതെ, വികാരാവേശങ്ങള് നടത്താതെ, സൂത്രശാലികള് ആകാതെ നേര്വഴിയില് സഞ്ചരിക്കാന് ഗാന്ധിയന് ഉപവാസമുറകള് നല്ലത്. കുറഞ്ഞ പക്ഷം വിശപ്പിന്റെ രുചിയെങ്കിലും അറിയുമല്ലോ.
കേരളത്തിലെ മത-രാഷ്ട്രീയ-സാഹിത്യ -സാംസ്കാരിക മേഖലയിലെ എത്രയോ പ്രമുഖരുടെ മുഖം നഷ്ടപ്പെടുന്നതിന്റെ ധാരാളം ഉദാഹരണങ്ങള് നമ്മുടെ മുന്നിലുണ്ട്. അവരെ താങ്ങി നടത്തുന്നത് ആനപ്പുറത്തിരിക്കുന്നവരാണ്. ഒരു എഴുത്തുകാരിയുടെ നേര്ക്ക് സോഷ്യല് മീഡിയയില് നടത്തുന്ന അസഭ്യവാക്കുകള് എത്രയോ ലജ്ജാകരമാണ്. രണ്ടു കൂട്ടര് തമ്മിലുള്ള അമര്ഷ-വിമര്ശനങ്ങള് അവര് തമ്മില് തീര്ക്കുന്നതല്ലേ നല്ലത്. അവിടെ ഫേസ്ബുക്ക് എന്ന യന്ത്രം ഉപയോഗിച്ച് നായ് കുരക്കുന്നതുപോലെയാണ് ഒരു പറ്റം സൈബര് ഗുണ്ടകള് കുരച്ചു കുരച്ചു പിറകേയോടുന്നതും കുറെയോടുമ്പോള് തളര്ന്ന് ഇരിക്കുന്നതും. മറ്റൊരു കുട്ടരാകട്ടെ ഞാനാണ് കേമന്, മാന്യന് എന്ന ഭാവത്തില് ക്രൂരവും നിന്ദ്യവുമായ വിധത്തില് ആരെയും അധിക്ഷേപിക്കും. ഈ സോഷ്യല് മീഡിയയെന്ന യന്ത്രപ്പെട്ടി മരിച്ചവരെ ഉയിര്ത്തുഴുന്നേല്പ്പിക്കുമോ?
കാസര്ഗോഡ് ഇരട്ടക്കൊലപാതകം മനഃസാക്ഷിയുള്ള ആരും അംഗീകരിക്കില്ല. ഇടതുപക്ഷത്തെ തകര്ക്കാന് കൗശലക്കാരായ ആരോ ഇതിന്റെ പിന്നില് ഇല്ലേ എന്ന സംശയം എനിക്കുണ്ട്. എന്തെന്നാല് ഒരു ഇലക്ഷന് പടിവാതില്ക്കല് നില്ക്കുമ്പോള് ഉള്ളുപൊള്ളുന്ന ഈ പണി ആരെങ്കിലും ചെയ്യുമോ? എഴുത്തുകാര് കൊലപാതകത്തില് പ്രതികരിക്കാത്തതുകൊണ്ട് ആ നിഷ്ഠൂര ക്രൂരകൃത്യത്തിനു കൂട്ടുനില്ക്കുന്നു എന്ന് കരുതരുത്. ചിലരെങ്കിലും പ്രതികരിക്കുന്നില്ലേ? ചിലര് പ്രതികരിക്കാത്തത് അവര്ക്കു കിട്ടിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്ന, കിട്ടാനിരിക്കുന്ന പദവി, പുരസ്ക്കാരങ്ങള് നഷ്ടമാകും എന്നതുകൊണ്ടാണ്. ഈ മിണ്ടാപ്രാണികള്ക്ക് ഒരു വാഴപ്പിണ്ടിയെങ്കിലും സമ്മാനമായി കൊടുക്കുന്നതില് തെറ്റൊന്നും കണ്ടിട്ട് കാര്യമില്ല. റഷ്യയിലെ സര് ചക്രവര്ത്തി ഭരണകാലത്ത് സാഹിത്യകാരന് മാക്സിം ഗോര്ക്കി അന്നത്തെ പോലീസ് വെടിവെപ്പില് വിദ്യാര്ഥികളുടെ ചുടുരക്തം നേരില് കണ്ട വ്യക്തിയാണ്. അതിന്റ പേരില് അദ്ദേഹം ഒരു കവിത എഴുതി. ‘തുഫാനി പിതറേല് കാ ഗീത്’ അത് സര് ചക്രവര്ത്തിക്കും കൂട്ടര്ക്കും ദഹിച്ചില്ല. അദ്ദേഹത്തെ നാടുകടത്താന് ശ്രമം നടന്നു. അവിടെ വിപ്ലവ നേതാവ് ലെനിന് രംഗത്തു വന്നു. ഗോര്ക്കിയും പിന്മാറിയില്ല. തോക്ക് കാട്ടി തൂലികയോട് കളിക്കേണ്ട എന്നു സാരം. ആ ദുഷിച്ച ഭരണത്തിനെതിരെ ആഞ്ഞടിച്ചതിനാല് ജയിലിലുമായി. ടോള്സ്റ്റോയിയെ എടുത്താലോ. റഷ്യന് വിപ്ലവത്തിന്റെ കണ്ണാടി എന്നാണ് ലെനിന് അദ്ദേഹത്തെ വിളിച്ചത്. എവിടെ സാഹിത്യകാ രന്മാരുണ്ടോ, കവികളുണ്ടോ അവിടെ നവോത്ഥാനമുണ്ട്. സത്യമുണ്ട്. നീതിയുണ്ട്. കേരളത്തിലും ഇന്ത്യയിലും എഴുത്തുകാരുണ്ട്. അവര് എവിടെ എന്ന് പലരും ചോദിക്കാറുണ്ട്. ആ ചോദ്യത്തിന് ഉത്തരം നല്കാന് നമ്മുടെ പൂര്വ്വികരായ എഴുത്തുകാര്ക്കുണ്ടായിരുന്നു. ആ ദേശീയബോധം നമുക്കു നഷ്ടപ്പെട്ടുകൊണ്ടിരിക്കുന്നു. അവര് മത-രാഷ്ട്രീയ മാടമ്പികളുടെ പരിഹാസത്തിനും പുച്ഛത്തിനും ഇരയായവരായിരുന്നു. അവരുടെ ലക്ഷ്യം പദവിയും പുരസ്കാരങ്ങളുമായിരുന്നില്ല. സര്ഗ്ഗപ്രതിഭയുള്ള എഴുത്തുകാര് സംസ്കാരിക ഫാസിസത്തിനെതിരെ രംഗത്ത് വരുന്നവരാണ്. അവര് മാളത്തില് ഒളിക്കുന്നവരല്ല.
എഴുത്തുകാരന് ഏത് പാര്ട്ടിക്കാരനായാലും ആ വ്യക്തിയുടെ രചനകളാണ് പ്രധാനം. അവരുടെ വായ് മൂടിക്കെട്ടി അവരെ നിശ്ശബ്ദരാക്കുന്നത് ആനപ്പുറത്തിരിക്കുന്നവരാണ്. അവരുടെ കഴുതകളായിരിക്കാന് എല്ലാം എഴുത്തുകാരെയും കിട്ടില്ല. ഈ കൂട്ടര് വിപ്ലവകാരിയും എഴുത്തുകാരനുമായിരുന്ന ലെനിനെ കണ്ടു പഠിക്കണം. എത്രയോ വര്ഷങ്ങളായി നിഷ്പക്ഷമായി എഴുതുന്ന എഴുത്തുകാര്ക്ക് ഒരു രാഷ്ട്രീയ പാര്ട്ടിയുടെയും പിന്തുണയില്ല. അധികാര രാഷ്ട്രീയം എഴുത്തുകാരെ രണ്ടു തട്ടിലാക്കി ഭരിക്കുന്നു. പാര്ട്ടിക്ക് ഓശാന പാടുന്നവനേ അപ്പക്കഷണം കിട്ടൂ. കാലം പിഴക്കുമ്പോള് എല്ലാം പിഴക്കുമല്ലോ. രാഷ്ട്രീയ കൊലപാതകങ്ങള് പോലെ സാഹിത്യത്തിലും ഇതുപോലുള്ള കൊലപാതകങ്ങള് നടക്കുന്നുണ്ട്.
രാഷ്ട്രീയ പാര്ട്ടികള് രാഷ്ട്രീയ ഗുണ്ടകളെ, രാഷ്ട്രീയ തീവ്രവാദികളെ നിലക്കുനിര്ത്തണം. പാവപ്പെട്ട അമ്മമാരുടെ മക്കളാണ് കൊലക്കത്തിക്ക് ഇരയാകുന്നത്. അല്ലാതെ നേതാക്കന്മാരുടെ മക്കളല്ല. ഇത് ജനങ്ങള് തിരിച്ചറിയണം. അധികാരം നിലനിര്ത്താന് അമ്മമാരുടെ കണ്ണുനീരും ചുടുരക്തവും ഇവര്ക്കാവശ്യമാണ്. അതിനുവേണ്ടി മാതാപിതാക്കള് മക്കളെ വിട്ടുകൊടുക്കരുത്. ഇന്ന് ഇന്ത്യയില് കാണുന്നത് മുന്പ് ഭരിച്ചിരുന്ന കൊളോണിയല് യജമാനന്മാരാണ്. മക്കളെ തൊഴിലെടുത്ത് ജീവിക്കാന് പരിശീലിപ്പിക്കുക. മേലാളന്മാരുടെ കീഴാളന്മാരായി മക്കളെ വളര്ത്താതിരിക്കുക. രാഷ്ട്രീയ പാര്ട്ടികള് പാവപ്പെട്ട യുവാക്കളെ കിറിമുറിക്കുന്നതിനേക്കാള് സ്വയം കീറിമുറിച്ച് ഒരു ആത്മപരിശോധന നടത്തി ജനത്തെ അറിവുള്ളവരാക്കി വളര്ത്തുക. ചുടുരക്തത്തില് നിന്നും വര്ഗ്ഗീയ ഭീകരരുടെ കരാളഹസ്തങ്ങളില് നിന്നും മലയാളിക്ക് മോചനം കൊടുക്കുക.
കാരൂര് സോമന്
മനുഷ്യ മനസ്സിന്റെ ഇരുണ്ട അറകളിലെന്നും വെളിച്ചം വിതറുന്നത് അക്ഷരങ്ങളും ആത്മാവുമാണ്. അത് പ്രഭാതമാരുതനെപ്പോലെ ലോകമെങ്ങും കുളിര്കാറ്റായി മഞ്ഞ് പൊഴിക്കുന്നു. ഓരോ സംസ്ക്കരാവും ആ കാലത്തിന്റെ നന്മയും തിന്മയും അടയാളപ്പെടുത്താറുണ്ട്. അതില് നൂറ്റാണ്ടുകളായി ആ സംസ്ക്കാര വിജ്ഞാനത്തിന്റെ സുവര്ണ്ണ ദശയില് ജീവിക്കുന്നവരാണ് ബ്രിട്ടീഷുകാര്. ആ മഹത്തായ സംസ്ക്കാരം അടയാളപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നത് അക്ഷരങ്ങളുടെ ലോകത്തെ ഏറ്റവും വലിയ പര്വ്വതമായ ബ്രിട്ടീഷ് ലൈബ്രററിയിലാണ്. ഏകദേശം 200 മില്യനടുത്ത് കലാ-സാഹിത്യ-ശാസ്ത്ര രംഗത്തേ പുരാതന ശേഖരങ്ങളാണ് ഇതിനുള്ളിലുള്ളത്. നമ്മുടെ എഴുത്തോലകളുടെ ഡിജിറ്റല് വീഡിയോകള്വരെയുണ്ട്. പൗരണിക ഭാവത്തോടെ നില്ക്കുന്ന അക്ഷരങ്ങളുടെ കൊട്ടാരത്തിനു മുന്നില് രാവിലെ തന്നെ ഞാനെത്തി. വാതിലിനടുത്ത് വൈവിദ്ധ്യമാര്ന്ന പൂക്കള് പുഞ്ചിരി തൂകി നില്ക്കുന്നു. ക്ഷേത്രദര്ശനത്തിന് നില്ക്കുന്ന ഭക്തരെ പോലെ ഭയഭക്തിയോടെയാണ് ഈ സര്വ്വവിജ്ഞാന പാഠശാലയുടെ മുന്നില് അകത്തേക്ക് കടക്കാന് ലോകമെങ്ങുമുള്ള സഞ്ചാരികള് വരിവരിയായി നില്ക്കുന്നത്. ചില താടിയും മുടിയുമുള്ളവരെ കണ്ടാല് വൃതമെടുത്ത് വന്നതുപോലുണ്ട്. ഇവരുടെ പൂജാവിഗ്രഹങ്ങള് അക്ഷരമാണ്. ആ സരസ്വതി ദേവിയെയാണവര് ആരാധിക്കുന്നത്. ആ ആരാധന ഇന്ഡ്യയിലെ സിനിമകളില് വേഷങ്ങള് കെട്ടിയാടുന്ന നടി നടന്ന്മാര്ക്ക് കൊടുക്കുന്ന വെറും ആരാധനയല്ല. ഇത് അറിവിലും അന്വേഷണ ഗവേഷണങ്ങളിലുള്ള ഒരു ത്വരയാണ് ആരാധനയാണ്. നൂറ്റാണ്ടുകള്ക്ക് മുന്പുള്ള ലോകത്തേ എല്ലാ അമൂല്യകൃതികളും ഇവിടെ ലഭ്യമാണ്. ഇപ്പോള് ഒന്നാം സ്ഥാനത്തു വരുന്നത് വാഷിംഗ്ടണ്ണിനിലെ ലൈബ്രററി ഓഫ് കോണ്ഗ്രസ്സാണ്. അവിടുത്തെ വിജ്ഞാന ഭണ്ഡാരത്തിലുള്ളത് 164 മില്യനാണ്. അതിനടുത്തായി വരുന്നത് കാനഡയിലെ നാഷണല് ലൈബ്രററി, അസ്റ്റോറിയായിലെ അഡ്മോന്റ്, ന്യൂയോര്ക്കിലെ പബ്ലിക്ക് ലൈബ്രററികളാണ്. ഇവിടെയെല്ലാം എന്നെ അത്ഭുതപ്പെടുത്തിയത് ജനങ്ങള് വിജ്ഞാനത്തേ കണ്ടെത്താന് നിശബ്ദരായി നീണ്ടനിരയില് നില്ക്കുന്നതാണ്. എന്റെ മനസ്സ് കേരളത്തിലേക്ക് പോയി. അവിടുത്തെ പ്രധാന നീണ്ട നിര കാണുന്നത് മദ്യഷോപ്പുകളുടെ മുന്നിലാണ്. ദാഹവും മോഹവുമായി അവര് ആരാധനയോടെ നില്ക്കുന്നു. നമ്മള് വെറും ക്ഷണിക സുഖങ്ങളിലും ക്ഷണികവാദങ്ങളിലും വിളവ് തിന്നുന്നവരായി മാറുന്നത് എന്താണ്?
സെക്യൂരിറ്റി ചെക്കപ്പ് കഴിഞ്ഞ് അകത്തേക്കു കയറി. ആ വലിയ ഹാളില് ഇടത്തു ഭാഗത്തായി ഒരു റസ്റ്റോറന്റുണ്ട്. ഞാനും അവിടേക്കു ചെന്നു. വിടര്ന്ന മിഴികളുമായി ഒരു സുന്ദരി പുഞ്ചിരി തൂകി എന്റെയടുത്ത് വന്ന് എനിക്കാവശ്യമുള്ളത് ചോദിച്ചു. ഓര്ഡര് കിട്ടുന്നതുവരെ അവളുടെ കണ്ണുകളും ചുണ്ടുകളും പുഞ്ചിരിച്ചുകൊണ്ടേയിരുന്നു. എത്രവേഗത്തിലാണ് അവളുടെ മുഖത്തെ പ്രസന്നത നഷ്ടപ്പെട്ടതെന്ന് ഒരു നിമിഷം ഓര്ത്തിരുന്നു. കോഫി കുടിച്ചിട്ട് ഇന്ഫര്മേഷന് കൗണ്ടറില് ചെന്നു. അന്പതോളം പേര് പത്ത് മണിക്കുള്ള ഗ്രൂപ്പിലുണ്ട്. ഞങ്ങളുടെ ഗൈഡ് എല്ലാവരുമായും മുകളിലെ നിലയിലേക്ക് നടന്നു. പലഭാഗങ്ങളിലായി ചെറിയ മേശകള്ക്കു മുകളിലുള്ള കമ്പ്യൂട്ടറുകളില് നോക്കിയും, പേപ്പറില് എഴുതിയും പഠനങ്ങളില് മുതിര്ന്ന കുട്ടികള് ഏര്പ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. നൂറുകണക്കിന് വിദ്യാര്ത്ഥികളും വിദ്യാര്ത്ഥികളല്ലാത്തവരുമാണ് ഓരോരോ ഭാഗങ്ങളിലിരിക്കുന്നത്. അതില് ചുരുക്കം ഏഷ്യക്കാരുമുണ്ട്. ഒരു റിഡര് പാസ്സുണ്ടെങ്കില് 150 മില്യന് മുകളിലുള്ള വിജ്ഞാന വസ്തുക്കള് ഡിജിറ്റലായി കാണാം. ഞങ്ങളെ നയിക്കുന്ന സായിപ്പ് വെറുമൊരു ഗൈഡ് മാത്രമല്ല ഒരു പണ്ഡിതനെന്ന് എനിക്ക് തോന്നി. അറിവിന്റെ അജ്ഞാത തലങ്ങളിലേക്കാണ് അദ്ദേഹം മറ്റുള്ളവരെ നയിക്കുന്നത്. ഇതൊരു അറിവിന്റെ സഞ്ചാരമായി തോന്നി. അറിവില്ലാത്തവന്റെ അജ്ഞത ഇദ്ദേഹത്തിന്റെ മുന്നില് സമ്മതിക്കാതെ നിവര്ത്തിയില്ല. എല്ലാ രാജ്യത്തു നിന്നുള്ള പുരാതന കൃതികള് ഇവിടെയുണ്ട്. ഞാന് ചോദിച്ചു. ഇന്ഡ്യയില് നിന്നുള്ള പുരാതന കൃതികള് എന്താണ് ഇവിടെയുള്ളത്. ഉടനടി അതിനും ഉത്തരം കിട്ടി. ഇന്ഡ്യയുടെ പുരാതനന മഹാഭാരതവും, രാമായണവും നിങ്ങള്ക്ക് ഇവിടെ ഡിജിറ്റലായി വായിക്കാം. ലോകഭാഷകളിലെ കൈയ്യെഴുത്ത് പ്രതികള്, ജേര്ണലുകള്, പത്രമാസികകള്, ചിത്രരചനകള്, ലോകസ്റ്റാമ്പുകള്, കുട്ടികളുടെ രചനകള്, സംഗീതം തുടങ്ങി ധാരാളം കാഴ്ചകളാണ് ഇതിനുള്ളിലുള്ളത്. ആറുനിലകളിലായി കണ്ണാടികൂടുകളിലും ഭൂഗര്ഭ അറകളിലുമാണ് ഇതെല്ലാം സൂക്ഷിച്ചിരിക്കുന്നത്. മഹാശിലായുഗത്തിലെ മരത്തോലുകള്വരെ ഇവിടെ സൂക്ഷിച്ചിരിക്കുന്നു. ഓരോന്നും ആരെയും അത്ഭുതപ്പെടുത്തുന്ന കാഴ്ചകളാണ്.
ഓരോ നിലകളിലെത്താന് ലിഫ്റ്റുണ്ട്. ചില്ലുപേടകങ്ങളില് സൂക്ഷിച്ചിരിക്കുന്ന പുസ്തക കൂമ്പാരത്തിനുള്ളിലേക്ക് സഞ്ചാരികള്ക്ക് പ്രവേശനമില്ല. അവിടെയുള്ള പുസ്തകങ്ങളെപ്പറ്റി ഗൈഡ് വിശദീകരിച്ചു തരും. എവിടെയും ഒരു പഠനമുറിപോലെയാണ്. എങ്ങും ഏകാഗ്രത. ഒരു മുട്ടുസൂചിവീണാലറിയുന്ന നിശബ്ദത. ഇവിടുത്തെ കലാലയങ്ങളില് പഠിച്ചുവന്ന അച്ചടക്കമാണത്. കാലലയങ്ങളില് രാഷ്ട്രീയത്തിന് പ്രവേശനമില്ല. പഠനകാലത്ത് പഠിച്ചാല് മതി. എഴുത്തുകാരന് ബെര്തോള്ഡ് ബ്രെഹ്ത് പറഞ്ഞതവര് അനുസരിക്കുന്നു. ”വിശക്കുന്ന മനുഷ്യാ, പുസ്തകം കൈയ്യിലെടുക്കു. അതൊരായുധമാണ്”. ആദ്യം വിശപ്പടക്കാന് പഠിക്കുന്നതാണ് നല്ലത്.
അറിവിന്റെ അക്ഷയനിധിയായ ബ്രിട്ടീഷ് ലൈബ്രററിയുടെ ആരംഭം 1753 ലാണ്. മനുഷ്യര് അറിവിലൂടെ വളരാന് ആദ്യം അടിത്തറയിട്ടത് 1066-1087 വരെ ഇംഗ്ലണ്ട് ഭരിച്ച വില്യം ഒന്നാമന് രാജാവാണ്. വിവിധ വിഷയങ്ങളെ പ്രതിപാദിക്കുന്ന ആദ്യ പുസ്തകം ‘ഡോമസ്ഡേ’ പുറത്തുവന്നു. ലോകത്ത് ഇറങ്ങുന്ന ആദ്യപുസ്തകത്തിന്റെ ആദ്യകോപ്പി ഇവിടുത്തെ ലൈബ്രററിയില് എത്തണമെന്ന് രാജകല്പനയും പുറപ്പെടുവിച്ചു. പിന്നീടുള്ള നാളുകളില് പുസ്തകങ്ങളുടെ ഒഴുക്കായിരുന്നു. അവസാനമായി ഞങ്ങള് എത്തിയത് അതിവിശാലമായ ഒരു ഹാളിലാണ്. അവിടുത്തെ കണ്ണാടികൂട്ടിനുള്ളില് അതിപുരാതനങ്ങളായ വിവിധ ഭാഷകളിലെ കൃതികള് വിശ്രമം കൊള്ളുന്നു. അതില് വളരെ പ്രസിദ്ധമായ 1215 ല് എഴുതിയ ബ്രിട്ടീഷ് ഭരണഘടനയായ ‘മാഗ്നാകാര്ട്ട’ യുമുണ്ട്. ഓരോന്നും കണ്ട് നടക്കുമ്പോള് ഈ ലോകത്തിന്റെ കലാ-സാഹിത്യ സൗന്ദര്യത്തിന്റെ സമഗ്ര സംഭാവനകളാണ് കാണാന് കഴിയുക. നമ്മെ വിസ്മയിപ്പിക്കുന്ന മധുരസ്മൃതികള്. എല്ലാറ്റിന്റെ മുകളില് ഇംഗ്ലീഷില് രേഖപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു. എന്റെ കണ്ണുകള് പെട്ടന്ന് നിശ്ചലമായി. സ്വന്തം രാജ്യത്തുനിന്നുള്ള പ്രതിഭകളുടെ സൃഷ്ടികള് കണ്ടപ്പോള് മനസ്സിന് അനുഭൂതിമധുരമായ ഒരാനന്ദം തോന്നി. 1630 – 33 ല് ആഗ്രയിലെ ചിത്രകാരനായിരുന്ന ലാല് ചന്ത് വരച്ച പിങ്ക് ലില്ലി എന്ന ചിത്രം ഭിത്തിയില് കാണപ്പെട്ടു.
1590-1600 കാലങ്ങളില് വരച്ച പഞ്ചാബ്, രാജസ്ഥാന്, യുപിയിലെ ചിത്രങ്ങളുമുണ്ട്. ഒരു കണ്ണാടിക്കുള്ളില് 1930 മെയ് 18 ന് ജയിലില് കിടന്നുകൊണ്ട് മഹാത്മാഗാന്ധി സ്വന്തം കൈപ്പടയില് ഇന്ഡ്യന് വൈസ്രോയിയായിരുന്ന ഇര്വിന് പ്രഭുവിനെഴുതിയ കത്തു വായിച്ചു. 25 കിലോ ഭാരമുള്ള ഫ്രഞ്ച്-ലാറ്റിന് ഭാഷയില് കൈകകൊണ്ടെഴുതിയ ചിത്രങ്ങളോടുകൂടിയ പുരാതന ബൈബിളും നമ്മുടെ മഹര്ഷിമാരെഴുതിയ ഭഗ്വതഗീതയും രാമായണവും ഡിജിറ്റലായി കമ്പ്യൂട്ടറിലും കണ്ടിട്ടാണ് ഞാനവിടെ നിന്നും മടങ്ങിയത്. കേരളത്തില് മദ്യം വിറ്റ് ഏറ്റവും കൂടുതല് ലാഭമുണ്ടാക്കുമ്പോള് ഇവിടെ വിറ്റഴിക്കുന്നത് വിലപ്പെട്ട പുസ്തകങ്ങളാണ്. വില്യംഷേക്സ്പിയര്, എഴുത്തുകാരി അനന്ത ക്രിസ്റ്റിയുടെ പുസ്തകങ്ങള് വിറ്റഴിക്കപ്പെട്ടത് നാല് ബില്യനാണ്*. അങ്ങനെ എത്രയോ എഴുത്തുകാരുടെ എത്രയോ ബില്യന്, മില്യന് പുസ്തകങ്ങള് വിറ്റഴിക്കുന്നു. നമ്മുടെ കണ്ണ് ലാഭത്തിലാണ്. സാംസ്കാരിക വകുപ്പിന്റെ കീഴിലാണ് ഈ ലൈബ്രററി. 2017ലെ കണക്കിന് പ്രകാരം 1.43 മില്യന് സഞ്ചാരികളാണ് ഇവിടെ വന്നുപോയത്.
Email: [email protected]
The Vodka Lips
Raindrops murmur in the vales of my heart
Rainbow smiles in the sky of my heart
Roses bloom in the garden of my heart
Just when I think of The Vodka Lips
Dawn or Dusk; Day or Night
Sunny or Moony; Rainy or Dry
Passion waves in the sea of my heart
Just when I think of The Vodka Lips
Conscious or Sub-conscious; Awake or Asleep
Hungry or Thirsty; Turbulent or Tranquil
Craziness swirls in the depth of my heart
Just when I think of The Vodka Lips
The Vodka Lips; her rosy lips
Damp and Tender; Intense and Inviting
Memories as meteors falling from my Past
Just when I think of The Vodka Lips
Short and too short; soon and so soon
The mesmerizing meteors left for nowhere
Leaving behind shining stars
In the sky of my heart to cherish or cry
Just when I think of The Vodka Lips
Sun and Moon together in the sky
Witnessed the rare; my very first kiss
Lying in her lap; looking at her lips
Tied in her arms; pressed onto her heart
Slave I was; a happy slave
Just when she pressed her Vodka Lips
The Vodka Lips; tender and tasty
Drops after drops; the vodka drops
Kiss after kiss; the killing kiss
Slave I was; a happy slave
Under her lips; The Vodka Lips
Sun and moon when together in the sky
Silently I wish to be her slave
Lying in her lap; looking at her lips
Tied in her arms; pressed onto her heart
Cherish with tears; smile with a sob
Oh, rosy lips; The Vodka Lips!!!
MURALY TV
Holiday For the PAs
Mr. A was God’s Personal Assistant while Mr. B was the PA to the Evil.
It was a Sunday night. All the good and bad souls were in deep sleep when Mr. A and B met each other at their usual meeting point between the heaven and the hell.
Mr. A’s face was full of smile. Mr. B could not believe his eyes and asked – “I am seeing you so happy today! What happened?”
Mr. A always used to be sad, gloomy, worried, confused and depressed because his boss God was always overloaded with huge amount of works. Humans from earth always troubled his boss with enormous complaints, requests and demands. Humans were never happy or satisfied with whatsoever blessings they had. “Give me … Save me… Bless me…” The list from humans was never-ending! Ultimately, PA to God Mr. A was always on toes.
But, today Mr. A was in a very happy mood. “Hello Mr. B… why can’t we go for a month-long holiday to some beautiful places to have fun?”
“Unbelievable!” Mr. B wondered. “How could you be spared by God for such a long holiday trip?” asked Mr. B.
Mr. A laughed louder for sometime and replied – “My boss also is relaxing as quite relieved off his exorbitant duties”. “What? Without my knowledge, are all the humans dead in earth?” asked Mr. B suspiciously.
“No, my dear” Mr. A continued with uncontrollable laugh – “Earlier, humans always used to cry ‘save us… save us...’ but nowadays they say ‘don’t worry God… we will save you… And majority of humans are on the streets to protect my boss!!!’”
“Ha…ha… Is that the matter?” Mr. B too laughed louder and said – “Now I understood what talk was going on a few months ago between my boss and your boss. My boss, as you know, is very intelligent in playing havoc games. The most sensitive topics in earth, these days, are religion, caste and god. My boss put a small seed and came back to hell. Now, the earth has become a hell of fighting, strikes, protests, riots and what not? My boss is simply watching and enjoying the fun”
Both Mr. A and B hugged together and laughed like hell. “So, it’s high time for us to have some Holiday Fun!” said Mr. A happily.
“Yes… yes…” Mr. B opined – “I would like to spend some time dancing with some belly dancers or have coffee with Sunny Leone”.
Mr. A thought for a while and said – “That is of course a wonderful idea. We will do that. Later, let us go to Siachen Glacier and pay our regards to the great soldiers who guard a country known as India in earth, with height of personal scarifications”.
Hearing upon their conversation, both God and Evil laughed in their mind and said to themselves – “At least, we have a reasonable, logical, realistic and practical thinking Assistants!!!”
MURALY TV
Hero No. 1
“Who is your Hero No. 1?” Raji teacher asked the class with a smile.
Children were quick enough to shout the names of their favourite heroes. Most of them shouted the names of filmy heroes.
“Oh! I can not hear you properly if you shout like this” said Raji teacher and asked everyone to submit the name of their Hero No. 1 on a piece of paper mentioning their name and roll number.
Enthusiastically, children submitted their choice to Raji teacher and waited anxiously to hear from her.
Teachers, students and the parents loved Raji teacher very much for her friendly behaviour and practical way of imparting education instead of merely going by the academics and curriculum training. She always stressed on imparting moral values in her teachings.
Raji teacher had won Best Teacher Award quite number of times. The school management considered her as a big asset to the school.
By adjusting her spectacles, Raji teacher asked – “Dear students, can your Hero No. 1 make you a hero?”
Confused, the children started murmuring. “Silence please” Raji teacher raised her voice and said – “Day after tomorrow, we are celebrating our School Annual Day in presence of a few guests of honour. I would like to see how many of you can bring your Hero No. 1 to attend our function”.
The little children got a shock. Before they could utter something, Raji teacher said – “There will be a special prize for the winners and their heroes”. With a smile, Raji teacher left the class immediately.
“My Hero No. 1 is a superstar. How can I bring him from Mumbai?” exclaimed little Daya.
“My Hero No. 1 also is a superstar and more popular than yours” suddenly many children started shouting.
Damu interfered and said – “Come on, please stop this. Your superstars are available in Mumbai but my superstar is in China. What do I do?”
“Anyway, I can not get any award. My superstar is in the space as he is a renowned astronaut” sadly said little Golu.
The funniest boy in the class, Jiyan said laughingly – “I have no tension as I have no Hero No. 1”.
Confused and worried, children returned home when the bell rang. Raji teacher smiled silently along with headmaster and other staffs.
Most of the parents had a very tough time with their children who wanted their Hero No. 1 to be brought to their school. Children tried many tactics with their parents by crying, arguing, not eating and many such childish gestures but to no avail.
Finally, the School Annual Day came. Children participated voluntarily and enthusiastically in many activities for making the function a big event. The school and the stage were finally decorated beautifully. The guests of honour also arrived and the function began.
Not only the children but the parents too anxiously looked around to see if any superstar had come. Having seen no such popular heroes, children became happy and relaxed thinking that nobody would get the special award.
After a few rounds of inaugural speech and other formalities, Raji teacher addressed the crowd –“Good evening to all of you and once again hearty welcome to our guests of honour. Now, it is the time for the special award. We would like to see if any student could bring his Hero No. 1 to grace our function today”.
Pin-drop silence swallowed the school premise. Everyone including the guests of honour looked around anxiously. Suddenly, little Kittu raised his hands and said – “Ma’m, I have brought my Hero No. 1”.
“Where is your Hero No. 1? Please come over to the stage” said Raji teacher.
Kittu got up and requested his father to accompany him. Kittu’s father was shocked to see Kittu’s response and hesitated to accompany him over to the stage.
Majority of the children and parents started laughing at the duo. Some even commented on the old and faded attire of Kittu’s father. Kittu’s father was a poor fisherman. He felt uncomfortable on stage while being with many reputed personalities and teachers. Kittu and his father greeted all and stood near to Raji teacher.
“Kittu, where is your Hero No. 1” asked the audience.
Kittu was a very silent boy in the class. He never fought with anybody. He always performed well in his studies and sports.
Confidently and politely, Kittu addressed the crowd – “My father is my Hero No. 1 who always stands beside me as a pillar of strength and motivation. He is the first hero whom I met in my life. If anyone teases me or tries to fight with me, I just say ‘I will call my father’ and it just saves me. He works hard; struggles a lot in the village river whole the day and sometimes even in the night hours and sacrifices many of his comforts for me. When a snake entered in my room, he was the person who chased it away daringly. My father taught me how to pedal a bicycle. He, with the help of my mother, taught me eating, walking, playing, wearing the dress and behaving well with others. My father taught me how to swim; how to climb trees and how to buy items from the market without getting cheated by the shopkeepers. When it rains heavily with lightning and thunder, my mother and I feel safe at home if my father is there. In the midnight, if I hear some fearful sounds or awake from a bad dream, my father’s presence becomes the shelter. My father does not understand what is written in my text books but he is the person who guides me and supports me. Just like every child, I also love watching films and I am also a fan of a superstar. My father saves some money and takes me to theater once in a while to help me watch my superstar. Hence, I am happy and proud to say that my father is my Hero No. 1”.
The Chief Guest hugged Kittu and appreciated him. Kittu’s father wiped off his tears and kissed his little son who made him proud. It was a very touchy moment for all.
Raji teacher announced – “I just wanted to have fun with my students and hence asked them to reveal the name of their Hero No.1. Just to test their expressions and response, I asked them to bring their Hero No. 1 for the annual day function. But, Kittu has taught us a different lesson today. Most of us fail to understand that our parents are the first heroes in our life. We are very happy for Kittu and let us give him a big round of applause”.
Everyone stood up and clapped happily. The Chief Guest presented the special award to Kittu and his father. Kittu’s father had no words to express his happiness when the photographer said – “Hero No. 1, please look at my camera and smile…”
Kittu stood with his Hero No. 1 proudly for the photograph!
MURALY TV
ടോം ജോസ് തടിയംപാട്
കോണ്സ്റ്റാന്റിനോപ്പിളിലെ ഞങ്ങളുടെ അവസാന ദിവസമാണ്. ഞങ്ങള് രാവിലെ ടൂര് ബസില് കയറി ഇസ്താംബുള് പട്ടണം ഒന്നുകൂടി കറങ്ങി. ബസ് ഗ്രാന്ഡ് ബസാറില് വന്നപ്പോള് അവിടെ ഇറങ്ങി. ഏഷ്യയുടെ കവാടം എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഈ പട്ടണത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ ഒരു മാര്ക്കറ്റാണിത്. ഇവിടെ ഏഷ്യയിലെ എല്ലാ സുഗന്ധദ്രവ്യങ്ങളും ലഭിക്കും.
ഗ്രാന്ഡ് ബസാര് എന്നാല് നാലായിരം കടകള്. പ്രതിദിനം നാലുലക്ഷം സന്ദര്ശകര് ഇതു നടന്നു കാണുക എന്നതു തന്നെ ഒരു വലിയ ഉദ്യമമാണ്. 2014ല് ലോകത്ത് ഏറ്റവും കൂടുതല് സന്ദര്ശകര് സന്ദര്ശിച്ച സ്ഥലം, കോണ്സ്റ്റാന്റിനോപ്പിള് പിടിച്ചെടുത്ത് ഓട്ടോമന് സാമ്രാജ്യം സ്ഥാപിക്കപ്പെട്ട് ഉടന് തന്നെ സുല്ത്താന് മൊഹമ്മദ് രണ്ടാമന് 1455ല് പണി ആരംഭിച്ച് പലഘട്ടമായി 1730ല് പൂര്ത്തിയാക്കിയ ലോകത്തിലെ അതിപുരാതനമായ മാര്ക്കറ്റാണ് ഗ്രാന്ഡ് ബസാര്. ഇന്ന് ലോകത്തെ ഏറ്റവും വലിയ, മേല്ക്കൂരയും നാലുചുറ്റും അടച്ചുറപ്പുമുള്ള മാര്ക്കറ്റ്. തുണിയും ആഭരണങ്ങളും ബ്രാസ്സ്, സെറാമിക് പത്രങ്ങളും ശില്പങ്ങളും അലങ്കാര വിളക്കുകളും (ഷാന്ഡലിയര്) പരവതാനികളും എന്നുവേണ്ട എല്ലാം ഒരു കൂരക്കുള്ളില്. 67 ഇടവഴികള് 18 വാതിലുകള്, മുപ്പതിനായിരത്തോളം ജോലിക്കാര്. ആര്ക്കും ഇവിടെ വഴിതെറ്റാതിരിക്കില്ല. അവിടെ നിന്നും ഞങ്ങള് പോയത് ഈജിപ്ഷ്യന് ബസാറിലേക്കാണ്.
രണ്ടാമത്തെ വലിയ അത്ഭുതമാണ് 1660ല് ആരംഭിച്ച ഈജിപ്ഷ്യന് ബസാര് എന്ന സ്പൈസ് മാര്ക്കറ്റ്. അകത്തു മാത്രം നൂറോളം കടകളില് കുങ്കുമപ്പൂവും സുഗന്ധ വ്യഞ്ജനങ്ങളും തുടങ്ങി എല്ലാം ലഭിക്കും. കാലാന്തരത്തില് മറ്റുകടകളും കടന്നു കൂടിയിട്ടുണ്ട്. നാട്ടിലെപ്പോലെ പച്ചക്കറികളും ഇലകളും മുളകും തുടങ്ങി എന്തും ഏതും ഉപ്പിലിട്ട കടകളും, ടര്ക്കിഷ് ഡിലൈറ്റും (മധുര പലഹാരം) ടര്ക്കിഷ് ഐസ്ക്രീമും കബാബുകളും വില്ക്കുന്ന കടകളും അനവധി. ഞങ്ങള് അവിടെനിന്നും നേരെ പോയത് സുലൈമാന് മോസ്ക്ക് കാണുന്നതിനു വേണ്ടിയാണ്. മഹാനായ സുലൈമാന് എന്ന് ലോകം വിളിച്ച സുലൈമാന് ചക്രവര്ത്തിയുടെ കാലത്താണ് ഓട്ടോമന് സാമ്രാജ്യം ലോകം മുഴുവന് വികസിച്ചത്. അദ്ദേഹം പണിത മോസ്കിന്റെ വലുപ്പം പറഞ്ഞറിയിക്കാന് കഴിയില്ല അവിടെത്തന്നെയാണ് അദേഹത്തിന്റെ കബറിടവും. തിരിച്ച് എയര് പോര്ട്ടിലേക്ക് പോരുന്ന വഴിയില് കോണ്സ്റ്റാന്റിനോപ്പിളിനെ നീണ്ടകാലം ശത്രുക്കളില് രേക്ഷിച്ച റോമാക്കാര് നിര്മിച്ച വളരെ ബൃഹത്തായ മതിലിന്റെ അവശിഷ്ടങ്ങളും കണ്ടു
ഈ പട്ടണത്തില് കണ്ട ഏറ്റവും വേദനാജനകമായ കാഴ്ച യുവാക്കളായ ഭാര്യയും ഭര്ത്താവും കുട്ടിയും കൂടി തെരുവില് ഒരു നേരത്തെ ഭക്ഷണത്തിന് വേണ്ടി തെണ്ടുന്നതാണ്. ഇവരെല്ലാം സിറിയന് യുദ്ധം കാരണം അഭയാര്ഥികളായി ടര്ക്കിയില് എത്തിയവരാണ്. മത രാഷ്ട്രീയം ഒരു ജനതയെ എങ്ങനെ തകര്ക്കുമെന്ന് ഷൂ പോളിഷ് ചെയ്യണോ എന്ന് ചോദിച്ചു നടക്കുന്ന സിറിയക്കാരെയും എങ്ങോട്ട് തിരിഞ്ഞാലും ധര്മ്മം ചോദിക്കുന്ന ഈ സിറിയക്കാരെ കണ്ടാല് മനസിലാകും.
കത്തോലിക്കാ സഭ രണ്ടായി വേര്പിരിഞ്ഞതും ഈ മണ്ണില് വച്ചാണ്. ക്രിസ്തുവിന്റെ ദൈവാവിഷ്കാരത്തെ പറ്റിയുള്ള വ്യത്യസ്തമായ കാഴ്ചപ്പാടുകളാണ് ഇതിനു തുടക്കമിട്ടതെങ്കിലും അധികാര രാഷ്ട്രീയമാണ് ഇതിന്റെ അടിസ്ഥാനം. എ ഡി 431 എഫോസിയസില് അതായതു അന്നത്തെ കോണ്സ്റ്റാന്റിനോപ്പിളില് നടന്ന ക്രിസ്റ്റിയന് കൗണ്സിലില് അന്നത്തെ കോണ്സ്റ്റന്റിനോപ്പിളിലെ പാത്രിയര്ക്കീസ് ആയിരുന്ന നെസ്തോറിയന് ക്രിസ്തുവിനു ദൈവികവും മാനുഷികവുമായ സ്വഭാവം ഉണ്ടെന്നും ക്രിസ്തുവിന്റെ അമ്മ മറിയം ഒരു സാധാരണ സ്ത്രീ മാത്രമാണ് എന്ന ആശയം മുന്പോട്ടു വച്ചിരുന്നു.
എന്നാല് ഈ ആശയത്തോട് പലരും യോജിച്ചിരുന്നില്ല. എ ഡി 451ല് ചാല്സിഡോണില് (കോണ്സ്റ്റന്റിനോപ്പിള്) കൗണ്സില് ഈ വിഷയം ചര്ച്ചചെയ്യുകയും പോപ്പ് ലിയോ ഒന്നാമന്റെ പ്രതിനിധികളും അലക്സാന്ഡ്രിയയിലെ പത്രിയര്ക്കീസ് ആയിരുന്ന സിറിളും ഇതിനെ എതിര്ത്തു. ക്രിസ്തു മരിച്ച് ഉയര്ത്തെഴുന്നേറ്റു കഴിഞ്ഞപ്പോള് ക്രിസ്തുവിന്റെ മനുഷ്യ സ്വഭാവം അവസാനിച്ചു. അതുകൊണ്ട് പിതാവും പുത്രനും ഒന്നാണെന്നും ക്രിസ്തു ദൈവമാണെന്നും അവര് വാദിച്ചു. ഇതായിരുന്നു ദൈവികമായ അഭിപ്രായ വ്യത്യാസമെങ്കില് രാഷ്ട്രീയ അഭിപ്രായ വ്യത്യാസം റോമിലെ പോപ്പിന്റെ അപ്രമാദിത്വത്തിനേതിരെയായിരുന്നു. ക്രിസ്തു ശിഷ്യരാല് സ്ഥാപിക്കപ്പെട്ട 5 സിംഹാസനങ്ങളും ഒരുപോലെയാണ്. അതുകൊണ്ട് സമന്മാരില് ഒന്നാമന് മാത്രമണ് പോപ്പ് എന്ന് മറ്റുള്ളവര് വാദിച്ചു.
അഭിപ്രായ വ്യത്യാസം കാരണം പോപ്പ് ലിയോ ഒന്നാമന് ചാല്സിഡോണ് കൗണ്സിലില് പങ്കെടുത്തിരുന്നില്ല. കൂടാതെ പോപ്പിനുണ്ട് എന്നു വിശ്വസിക്കുന്ന തെറ്റാവരത്തെയും (infallible) അവര് അംഗീകരിച്ചില്ല. അവിടെ നിന്നുമാണ് കത്തോലിക്കാ സഭയില് റോം നേതൃത്വം കൊടുക്കുന്ന ലാറ്റിന് പടിഞ്ഞാറും, കോണ്സ്റ്റിനോപ്പിള് നേതൃത്വം കൊടുക്കുന്ന ഗ്രീക്ക് കിഴക്കുമായി വിഭജനം ആരംഭിക്കുന്നത്. പിന്നീട് റോമാസഭ എല്ലാ സ്ഥലത്തും ലാറ്റിന് ഭാഷയില് കുര്ബാന നടത്തിയപ്പോള് ഓര്ത്തഡോക്സ് വിഭാഗം ഗ്രീക്ക് ഭാഷയിലും കൂടാതെ പ്രാദേശിക ഭാഷയിലും കുര്ബാന അര്പ്പിക്കാന് അനുവദിച്ചു. അതുപോലെ ബൈബിള് അവര് ഗ്രീക്ക് ഭാഷയിലേക്ക് പരിഭാഷപ്പെടുത്തി. അങ്ങനെ നാലാം നൂറ്റാണ്ടില് എഴുതപ്പെട്ട ഗ്രീക്ക് ബൈബിളിന്റെ ഏറ്റവും പഴക്കം ചെന്ന ഒരു കൈയെഴുത്തുപ്രതി ലണ്ടനിലെ ബ്രിട്ടീഷ് ലൈബ്രറിയില് സൂക്ഷിച്ചിട്ടുണ്ട്. അത് നേരില് കാണാനും എനിക്ക് അവസരം ലഭിച്ചിട്ടുണ്ട്. കൂടാതെ ഓര്ത്തഡോക്സ് വിഭാഗം വൈദികര്ക്കു വിവാഹം അനുവദിച്ചപ്പോള് റോം അനുവദിച്ചിരുന്നില്ല.
പള്ളിയില് സ്ഥാപിച്ചിട്ടുള്ള രൂപങ്ങള് പ്രതിമകള് ആണെന്ന് ഓര്ത്തഡോക്സ് വിഭാഗം വിവക്ഷിച്ചപ്പോള് റോമാക്കാര് അത് വിഗ്രഹങ്ങള് ആണെന്ന് പറഞ്ഞു. ശുദ്ധീകരണ സ്ഥലം ഉണ്ടെന്നു റോമാക്കാര് വാദിച്ചപ്പോള് ഇല്ലയെന്നു ഓര്ത്തഡോക്സുകാര് വാദിച്ചു. ഇങ്ങനെ വിവിധ തര്ക്കങ്ങള് മൂര്ച്ഛിച്ചപ്പോള് 1053ല് തെക്കേ ഇറ്റലിയിലെ ഗ്രീക്ക് പള്ളികള് അടച്ച് അവിടെ ലാറ്റിന് കുര്ബാന നടത്താന് പോപ്പ് ഉത്തരവിട്ടു. അതിനെത്തുടര്ന്ന് ഓര്ത്തഡോക്സ് വിഭാഗം കോണ്സ്റ്റിനോപ്പിളിലെ ലാറ്റിന് പള്ളികള് അടക്കാന് പത്രിയര്ക്കീസ് മൈക്കില് ഒന്നാമനും ഉത്തരവിട്ടു. അവസാനം പുളിപ്പിക്കാത്ത അപ്പം കുര്ബാനയില് ഉപയോഗിക്കണമെന്നു റോമാക്കാര് പറഞ്ഞപ്പോള് അത് പറ്റില്ല, പുളിപ്പിച്ച അപ്പമാണ് കുര്ബാനയില് ഉപയോഗിക്കേണ്ടതെന്നു ഓര്ത്തഡോക്സ വിഭാഗം നിലപാടെടുത്തു. പോപ്പിന് ലോകം മുഴുവനുള്ള ക്രിസ്ത്യന് സഭയുടെ മുകളില് അധികാരം ഉണ്ട് എന്ന് പോപ്പ് പ്രഖ്യാപനത്തെ എതിര്ത്തുകൊണ്ടും 1054ല് ഓര്ത്തഡോക്സ് വിഭാഗം കത്തോലിക്കാ സഭയില് നിന്നും പിരിയുകയാണ് ചെയ്തത്. ഇതിനെ Great Schism എന്നറിയപ്പെടുന്നു.
പിന്നിട് ഓര്ത്തഡോക്സ് വിഭാഗം കൈവശം വച്ചിരുന്ന കിഴക്കന് മേഖലയില് മുഴുവന് ഇസ്ലാം കടന്നു കയറുകയും അവസാനം അവരുടെ കേന്ദ്രമായിരുന്ന കോണ്സ്റ്റിനോപ്പിളും അവരുടെ ഏറ്റവും വിശിഷ്ട്ടമായ ഹഗിയ സോഫിയ പള്ളിയും ഇസ്ലാം പിടിച്ചെടുത്തു മോസ്ക് ആക്കി മാറ്റി. 1453ല് മൊഹമ്മദ് രണ്ടാമന് കോണ്സ്റ്റിനോപ്പിള് വളഞ്ഞപ്പോള് ചക്രവര്ത്തി കോണ്സ്റ്റന്റിന് പതിനൊന്നാമന് പോപ്പിനെ വിവരം അറിയിക്കുകയും സഹായം അഭ്യര്ത്ഥിക്കുകയും ചെയ്തുവെങ്കിലും പോപ്പ് സഹായിക്കാന് വേണ്ടത്ര ജാഗ്രത കാണിച്ചില്ല. റോം സഹായിക്കുന്നതിനു നേവിയെ അയച്ചെങ്കിലും അവര് കോണ്സ്റ്റിനോപ്പിളില് എത്തുന്നതിനു മുന്പ് ഇസ്ലാമിക സൈന്യം കോണ്സ്റ്റിനോപ്പിളും ഹഗിയ സോഫിയയും പിടിച്ചു കോണ്സ്റ്റന്റിന് പതിനൊന്നാമാനെ വധിക്കുകയും ചെയ്തിരുന്നു.
രാജേഷ് ജോസഫ്
ഭാരത സംസ്കാരം ലോകത്തിന് സമ്മാനിച്ച പദമാണ് ശാന്തി. പൂര്ണ്ണതയെന്ന അവസ്ഥാ വിശേഷമായി വ്യഖ്യാനിക്കാവുന്ന വാക്ക് തന്നെയാണ് ശാന്തി. ഒരാള് അയാളുടെ ജീവിതത്തിലെ ആന്തരിക മനുഷ്യനെ കണ്ടെത്തുന്ന അടയാളം ജീവിതം നാടകമാണ് അതിലെ കലാകാരന്മാരും കലാകാരികളും ആണ് നാമെല്ലാവരും അനവധി നിരവധി വേഷവിധാനങ്ങളിലൂടെ അനുദിനം കടന്ന് പോകുന്നു എന്ന വിശേഷം വിഖ്യാതനായ ഷേക്സപിയര് ലോകത്തിന് നല്കി. ചുരുങ്ങിയ 80-90 വയസ് നീളുന്ന ലോകജീവിത്തില് എന്തെല്ലാം വേഷങ്ങളിലൂടെ നാം കടന്ന് പോകുന്നു.
ചുറ്റുമുള്ളവയിലേക്ക് കണ്ണോടിച്ചാല് മനസിലാകും ജീവിനും ജീവിതങ്ങളും ശാന്തരഹിതമായ വര്ദ്ധിക്കുന്ന കാഴ്ച്ചകളാണ് ഒരേ സമൂഹമായി ജീവിതം നയിച്ചവരെ ചില പ്രത്യേയ ശാസ്ത്ര അനുഷ്ടാനങ്ങളുടെ പേരില് വിഭജിക്കുന്നു. നിഷ്കളങ്കമായിരുന്നു സൗഹൃദങ്ങളിലേക്ക് ഹിന്ദുവും ക്രിസ്ത്യനും ഇസ്ലാമും എന്ന മാര്ഗരേഖകള് സ്ഥാപിക്കുന്നു. തൊട്ട്കൂടായ്മയും നിയന്ത്രണങ്ങളും അടിച്ചേല്പ്പിക്കുന്നു. ശാസ്ത്രവും സാങ്കേതിക വിദ്യയും നൂതനമായ കാലഘട്ടത്തിലേക്ക് നീളുമ്പോള് ശിലായുഗത്തെ പറിച്ച് നടാനുള്ള മനുഷ്യരുടെ അഭിനിവേശം. തെരുവില് അലയുവാന് വിധിക്കപ്പെട്ട ജന്മങ്ങളായി മുദ്രകുത്തിയ യാചകരുടെ അവസ്ഥ വിശേഷണങ്ങളിലേക്ക് സംസ്കാരം സര്വ്വതും നഷ്ടപ്പെട്ട് അശാന്തിയുടെ തീരങ്ങളെ പുല്കുന്നു.
യൂറോപ്പിലെ ശൈത്വം ജീവിതങ്ങളെ ബാധിച്ചിരിക്കുന്നത്പോലെ പ്രായം അനുഭവിക്കുന്ന പ്രവാസിയില് നിന്ന് പ്രായാണം ചെയ്യുന്നവരായി മാറിയിരിക്കുന്നു. ചുറ്റുമുള്ളവയെ മറന്ന് വിദൂരത്തുള്ളവയെ വെട്ടിപിടിക്കാനുള്ള പ്രയാണം കബീറിന്റെ കവിതയിലെ മനോഹരമായി വാക്യമാണ്. കസ്തൂരിവാന് തന്റെ ഉള്ളിലെ കസ്തൂരി അറിയാതെ കസ്തൂരി തേടി നടക്കുന്ന യാത്ര.
അവനവനിലെ ആന്തരിക മനുഷ്യനെ കണ്ടെത്താന് ശാന്തി മന്ത്രം ജീവിത മേഖലകളിലേക്ക് പരത്തുവാന് സാധിക്കുമ്പോള് മാത്രമെ ഏകത്വം എന്ന അവസ്ഥ സംജാതമാകൂ. നാനാത്വത്തിലെ ഏകത്വം കുറയുടെ പേരിലും കൂദാശലയുടെ പേരിലും ആചാര അനുഷ്ടാനങ്ങളുടെ പേരിലും അനീതി വിളയാടുമ്പോള് മനസിന്റെ കോവിലിലെ പരാശക്തി പടിയിറങ്ങും മനുഷ്യന് മൃഗത്തിന് തുല്യമാകും മനുഷ്യ നിര്മിതമല്ലാത്ത ആലയങ്ങള് സൃഷ്ടിക്കാം. നാനാത്വത്തെ ഏകത്വമാക്കുന്ന സ്നേഹത്തിന്റെ ശാന്തിമാത്രം ഉരുവിടുന്ന മനസാകുന്ന ദേവാലയം.
‘All that we are in bthe result of what we have thought. The mind in everything what we think we become’ Lord Budha
ടോം ജോസ് തടിയംപാട്
രണ്ടാം ദിവസം ഞങ്ങള് രാവിലെ ടോപ് കാപ്പി പാലസ് കാണുന്നതിനു വണ്ടിയാണ് പോയി ചരിതത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ സിഹാസനത്തെ നയിച്ച പ്രഗത്ഭരായ ഓട്ടോമന് രാജാക്കന്മാര് വാണരുളിയ ടോപ് കാപ്പി പാലസിന്റെ പ്രൗഢി ന്ന് കാണേണ്ടതു ന്നെയാണ്. ഈ കൊട്ടാരത്തിലാണ് മുഹമ്മദ് നബിയുടെ വാളും ഭൗതികാവശിഷ്ട്ടങ്ങളും മോശയുടെ വടിയും സൂക്ഷിച്ചിട്ടുള്ളത്. ഓട്ടോമന് ഈജിപ്റ്റും, അറേബ്യയും കീഴ്പ്പെടുത്തിയ കാലത്ത് അവിടെ നിന്നും കൊണ്ടുവന്നതാണ് ഇതെല്ലാം. കാരണം ഓട്ടോമന് രാജാക്കന്മാര് അവകാശപ്പെട്ടിരുന്നത് അവര് ഇസ്ലാമിന്റെ സംരകഷകരാണെന്നാണ്.
ടോപ് കാപ്പി പാലസിലേക്കുള്ള പ്രവേശനം പാസുമൂലമാണ്. പാലസിനു മുന്പിലുള്ള പൂന്തോട്ടം തന്നെ വളരെ വലുതും മനോഹരവുമാണ്. രാജാവിന്റെ ട്രഷറി റൂം, വിദേശ അംബാസഡര്മാരും മന്ത്രിമാരുമായി മീറ്റിംഗ് നടക്കുന്ന മുറികള് രാജാവിന്റെ കിടപ്പറ ഇതെല്ലാം അതിമനോഹരമാണ്. മുഹമ്മദ് നബിയുടെ ഉടവാള്, ഓട്ടോമന് രാജാക്കന്മാര് ഉപയോഗിച്ച വാളുകള് ആ കാലത്തേ ക്ലോക്കുകള് രാജാക്കന്മാരുടെ ഡ്രസ്സുകള്, ആയുധങ്ങള്, ആഭരണങ്ങള് എല്ലാം അവിടെ പ്രദര്ശിപ്പിച്ചിട്ടുണ്ട്. രജാവും മന്ത്രിമാരുമായി സംസാരിക്കുന്നതു രാജാവിന്റെ അമ്മ മഹാറാണിക്ക് കേള്ക്കുന്നതിനുവേണ്ടി മന്ത്രിസഭ മീറ്റിംഗ് കൂടുന്നതിന് തൊട്ടടുത്ത ഒരു മുറി ക്രമീകരിച്ചിട്ടുണ്ട്. 100ല് കൂടുതല് മുറികള് ഉണ്ട് ഈ കൊട്ടാരത്തിന്.
കൊട്ടാരത്തിലെ ഏറ്റവും ആകര്ഷണീയമായി തോന്നിയത് റാണിയും കൊട്ടാരത്തിലെ രാജാവിന്റെ മറ്റു ഭാര്യമാരും വെപ്പാട്ടികളും താമസിക്കുന്ന സ്ഥലമാണ്. ഇതിനെ ഹാരാം (harem) എന്നാണ് പറയുന്നത്. ഈ ഭാഗത്തിന്റെ സംരക്ഷണം ആഫ്രിക്കയില് നിന്നും അടിമയായി കൊണ്ടുവന്നിട്ടുള്ള വന്ധീകരിച്ച ചെറുപ്പക്കാര്ക്കായിരുന്നു. അവരുടെ നിരീക്ഷണ ടവര് അവിടെ കാണാം. ഹാരാമിന്റെ നിയന്ത്രണം പൂര്ണ്ണമായും രാജാവിന്റെ അമ്മയുടെ കൈകളില് ആയിരിക്കും. രാജാവ് ഏതെങ്കിലും വെപ്പാട്ടിയുടെ മുറിയില് ചെന്നാല് പിന്നെ അവളുടെ സ്ഥാനം ഉയരും. നൂറുകണക്കിന് വെപ്പാട്ടിമാരും ഭാര്യമാരുമായി ജീവിച്ച രാജാക്കന്മാര്മാരുടെ ചരിത്രം ഗൈഡ് വിവരിച്ചപ്പോള് ഞങളുടെ സംഘത്തില് ഉണ്ടായിരുന്ന ഫ്രഞ്ചുകാരി സ്ത്രീ രാജാവിന് മാത്രം പോര ഹാരാം രഞ്ജിമാര്ക്കും വേണമെന്ന് പറഞ്ഞപ്പോള് അത് ഒരു കൂട്ടച്ചിരിയായി മാറി. വെപ്പാട്ടിമാര് പൊതുവേ യുദ്ധത്തില് പിടിച്ചെടുക്കുന്നവരാണ്.
ഗൈഡ് പറഞ്ഞ മറ്റൊരു കഥ ഒരിക്കല് ഓട്ടോമന് രാജാക്കന്മാരില് ഏറ്റവും മഹാന് എന്നറിയപ്പെടുന്ന സുലൈമാന് ദി മഗ്നിഫിഷന്റ് ഒരിക്കല് രാജ്യത്തെ ഏറ്റവും പ്രായംകൂടിയവരെ കൊട്ടാരത്തിലേക്ക് വിളിച്ചു. അവര് എങ്ങനെയാണ് ഇത്രയും കൂടുതല് കാലം ഭൂമിയില് ജീവിച്ചത് എന്നതിന്റെ രഹസ്യം അറിയുന്നതിനു വേണ്ടിയായിരുന്നു. നൂറുവയസുള്ള ഒരാളെ വിളിച്ചു ചോദിച്ചു എന്താണ് ഇത്രയും കാലം ജീവിച്ചതിന്റെ രഹസ്യമെന്ന്. അയാള് പറഞ്ഞു ഞാന് എന്നും കിടക്കുന്നതിനു മുന്പ് ഒരു ഗ്ലാസ് മോര് കഴിക്കും. ഇതാണ് എന്റെ ആയുസിന്റെ രഹസ്യമെന്ന്. നൂറ്റിരണ്ടു വയസുള്ള ആളോടു ചോദിച്ചപ്പോള് ഞാന് എന്നും ഒരു ആപ്പിള് കഴിക്കും. അതാണ് എന്റെ ആരോഗ്യത്തിന്റെ രഹസ്യമെന്നു പറഞ്ഞു. അവിടെ നിന്ന ഏറ്റവും പ്രായം തോന്നിക്കുന്ന വളരെ തളര്ന്നു നില്ക്കുന്ന ഒരാളെ അടുത്തു വിളിച്ചു രാജാവ് ചോദിച്ചു, താങ്കള്ക്ക് എത്ര വയസായി. അയാള് പറഞ്ഞു 37 എന്ന്. ഈ പ്രായത്തില് താങ്കള് എങ്ങനെ ഇത്രയും ശാരീരികമായി അവശനായി എന്ന് ചോദിച്ചപ്പോള് ഞാന് എല്ലാദിവസവും സ്ത്രികളെ മാറി മാറി ഭോഗിച്ചിരുന്നു. അങ്ങനെയാണ് ഞാന് ഈ ഗതിയില് എത്തിയത് എന്നായിരുന്നു മറുപടി. ഇതുകേട്ട് എല്ലാവരും ചിരിച്ചുപോയി. യൂറോപ്പ് മുതല് ഏഷ്യ വരെ നീണ്ടകാലം ഓട്ടോമന് രാജാക്കന്മാര് ഭരിച്ച ആ മഹാ സൗഥം കണ്ടിറങ്ങിയപ്പോള് അവരുടെ ജീവിതം എത്രയോ ആഡംബര പൂര്ണ്ണമായിരുന്നു എന്ന് തോന്നി. മൊഹമ്മദ് രണ്ടാമന് 1489 ല് പണികഴിപ്പിച്ചതാണ് ടോപ് കാപ്പി പാലസ്. 1856 വരെ ഓട്ടോമന് രാജ്യത്തിന്റെ ഭരണ സിരാകേന്ദ്രമായിരുന്നു ഇത്. രാജാവിനെ പുറത്താക്കി അധികാരം പിടിച്ച യംങ്ങ് ടര്ക്കുകള് ടോപ്കാപ്പി പാലസ് മ്യൂസിയമാക്കി മാറ്റി.
അവിടെ നിന്നും ഞങ്ങള് രാജാവിന്റെ മറ്റൊരു കൊട്ടാരമായ ടോള്മ ബച്ചേ പാലസ് കാണുന്നതിനുവേണ്ടി ടൂര് ബസില് കയറി പോയി. ബോസ്പുറസ് കടല് തീരത്ത് നിര്മിച്ചിരിക്കുന്ന ഈ കൊട്ടാരം കണ്ടാല് ആരും ഒന്നു കിടുങ്ങും. ടോപ് കാപ്പി പാലസ് അന്നത്തെ യുറോപ്യന് രാജകൊട്ടാരങ്ങള്ക്ക് ഒപ്പം നില്ക്കുന്നില്ല എന്ന് 1856ല് ഓട്ടോമന് രാജാവായിരുന്ന അബ്ദുല് മജീദിനു തോന്നി. അദ്ദേഹം നിര്മ്മിച്ച കൊട്ടരമാണിത്. ഈ കൊട്ടാരത്തിന്റെ മനോഹാരിത പറഞ്ഞറിയിക്കാന് കഴിയില്ല. ഈ കൊട്ടാരത്തിലെ വിളക്കുകള്, കാര്പ്പെറ്റുകള്, മാര്ബിള് തൂണുകള് എല്ലാം അതിമനോഹരം എന്നേ പറയാനുള്ളൂ. കൊട്ടാരത്തിനുള്ളില് ഓട്ടോമന് രാജാക്കന്മാര് നടത്തിയ യുദ്ധങ്ങളുടെ ചിത്രങ്ങള് പ്രദര്ശിപ്പിച്ചിട്ടുണ്ട്.
1922ല് രാജാവിനെ പുറത്താക്കി അധികാരം പിടിച്ച മുസ്തഫ കമാല് അറ്റടര്ക് ( Mustafa Kemal Ataturk ) ഇവിടെയാണ് താമസിച്ചിരുന്നത്. അദ്ദേഹം ഇവിടെവച്ചാണ് ഈ ലോകത്തോട് വിടപറഞ്ഞതും. അദ്ദേഹം താമസിച്ച മുറിയും, കട്ടിലും അവിടെ സൂക്ഷിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഞങ്ങള് കൊട്ടാരം കണ്ടുകഴിഞ്ഞ് ഒരു ടാക്സി പിടിച്ചു ഏഷ്യയെയും യുറോപ്പിനെയും കൂട്ടി യോജിപ്പിക്കുന്ന ബോസ്പുറസ് പാലത്തിലൂടെ യുറോപ്പിള് നിന്നും ഏഷ്യ വരെ യാത്ര ചെയ്ത് തിരിച്ചുവന്നു ടര്ക്കി സ്ക്വയറില് വന്നിറങ്ങി. അവിടെ ടര്ക്കി റിപ്പബ്ളിക്കിനു തുടക്കമിട്ട ഒരു ഇസ്ലാമിക രാഷ്ട്രഘടന നിലനിന്ന ടര്ക്കിയെ ഒരു മതേതര രാഷ്ട്രമാക്കി മാറ്റിയ മുസ്തഫ കമാല് അറ്റടര്ക്കിന്റെയും സുഹൃത്തുക്കളുടെയും പ്രതിമകള്ക്ക് മുന്പില് നിന്നും ഫോട്ടോയും എടുത്തു ഹോട്ടലിലേക്ക് തിരിച്ചു പോയി.
തുടരും